Verslag bespreking op Hogent, 2 april 2009

Vandaag, 2 april, zaten we samen met de stagiaires van de hogeschool Gent. Evelyne was er niet bij, zij is een topsportster (we gokken op waterskiën) en zit in het verre Amerika. Niet zo ver als op de maan of in het ISS maar toch vér. Elke, Joke en Ellen waren er wel.

Doel van deze fase in ons project is het verzamelen van topics die de kleuters boeien, en ook na te gaan welke topices en ideeën we kunnen verwerken in een educatief pakket.

Ik noteerde enkele dingen om te onthouden, maar Elke, Joke en Ellen zullen dit nog aanvullen.

- VUUR : de zon is vuur, er komt vuur uit de opstijgende raket, ...vuur fascineert

- de meeste kleuters VERKLEDEN zich graag: een ruimtehelm, een ruimtepak, ...
over de helmen hebben we wat van gedachten gewisseld: de helmen waren gemaakt met behulp van een ballon en papier-maché, maar die zijn dan ook snel kapot. Een motohelm is dan weer te zwaar, kortom...misschien is er wel nog wat te vinden om meer duurzame ruimtehelmen te kunnen maken. Tips welkom!

- PROEFJES waarbij wat te beleven valt, waarbij iets te zien is, doen het altijd goed. Het proefje met het bakpoeder in een filmrolletje was in elk geval al een succes bij de kleuters. Als je dat dan nog eens goed begeleidt, zelf ook weet hoe 't komt dat er een ontploffing volgt, kan je ook de vragen van de kinderen beantwoorden. Als je proefjes wil doen met kinderen, moet je je daarop ook goed voorbereiden, want vragen komen er altijd. Eerst zelf een beetje kennis bijschaven is dan zeker nodig. Proefjes zijn meestal aanleiding tot het stellen van vragen en experimenteren: een kleuter vroeg zich af of de raket, als je die omgekeerd zou houden dan in de grond zou verdwijnen... dat werd dan proefondervindelijk onderzocht... verdween het in de grond? We zullen het de kleuters vragen want zij hebben het geprobeerd.

- Met LICHT en SCHADUW kon ook vanalles worden gedaan: bij Joke was er een figurentheater, Elke prikte met de kleuters kleine gaatjes in zwart papier en die werden dan voor de ramen gehangen, er was een donkere hoek waar kinderen konden experimenteren met zaklampen, er hingen zowat overal fluorescerende en lichtgevende sterren en planeten, blacklights werden meegebracht, met behulp van een zaklamp, stuk papier en wereldbol werden de maanstanden gedemonstreerd,..deze lijst is zeker niet volledig. Misschien vullen Elke, Joke, Ellen en Evelyne nog verder aan

- Abstrakte begrippen en theorieën worden best gedemonstreerd met doe-aktiviteiten en visuele hulpmiddelen. Joke demonstreerde bijvoorbeeld door het laten vallen van knikkers in de zandbak, dat er kraters, grote putten en kleine putten op de maan waren.
Een proefje met behulp van een rietje, touw en ballons zal Elke nog later op deze blog posten. Marijke in De Speurneus maakte er een filmpje van. Die post volgt dus nog.


- niet elke kleuteris in staat om de link te leggen tussen een abstract begrip en de dagelijkse realiteit. Bijvoorbeeld: de aarde is een bol; de kleuters weten wat een wereldbol is en kunnen ook tonen waar ergens op die wereldbol zij zich bevinden, maar niet elk kind legt de link tussen de bol die in de klas staat en de aarde waar wij op leven. Sommige kleuters leggen wel die link, eventueel met behulp van filmpjes, en stellen zich dan vragen als: "wat gebeurt er als wij onderste boven hangen", of "hoe gaat dat dan, als een ruimtevaarder van de ene planeet naar de andere planeet gaat, valt die dan tussen de twee planeten, pats boem ergens tussen de twee planeten naar beneden?"

- werken rond schaduwen was bij Joke, die stage deed bij de allerkleinste kleuters van 2,5 tot 3 jaar te moeilijk. De kleuters vinden wat ze zien wel leuk maar begrijpen niet alles. De maanstanden demonstreren en de link leggen naar het feit dat je op aarde steeds grotere, kleinere stukjes van de maan kan zien is te hoog gegrepen. Elke denkt wel dat dit mogelijk is met de oudste kleuters.

- zowat alle kleuters, ook de allerkleinsten kennen de hoofdkleuren. Geel, rood, blauw,... de planeten zorgen voor vele mogelijkheden om te werken rond KLEUR: de rode planeet, de blauwe planeet, de kleuren van vuur, de kleuren van de zon, de maan,..

- het thema ruimte leent zich uitstekend voor het introduceren van wetenschap, voor het ontdekkend en proefondervindelijk leren, zorgt voor een hopelijk blijvende fascinatie en nieuwsgierigheid om te wereld te "ontdekken", we noemen het niet voor niets "ontdekkend leren", ervaringsgericht en dichtbij de leefwereld van de kinderen: elk kind maakt licht en donker, schaduwen, de zon en de maan, mee...

Bijsturen:

- begrippen als: 'doorschijnend/niet-doorschijnend' 'gewichtloosheid' 'zweven' 'zwaartekracht en magnetisme' zouden we verder moeten kunnen uitwerken met deskundigen en vertalen naar visuele en doe-activiteiten naar kleuters.

In elk geval hebben de studenten van Hogent ons goed op weg gezet. Danku wel !